Hamilton' un Tutkusu

Pop Sanatta Richard Hamilton

Richard Hamilton
Doğum: Şubat 24, 1922 - Londra
Ölüm: Eylül 12, 2011 - Londra

    Kraliyet Akademisi’nde ve Slade Sanat Okulun’da eğitim görmüş, 1952 yılında bir grup sanatçı ile Bağımsızlar Grubunu kurmuştur. 1956 yılında “İşte Yarın” isimli sergisindeki “Bugünün Evlerini Bu Denli Farklı, Bu Denli Cazip Kılan Nedir?” kolajı ile pop sanatının ilk örneğini vermiştir. Geleneksel anlayışa göre sınıf kültürü, alt kültür/üst kültür el yapımı/seri üretim gibi ayrımları bir kenara bırakarak popüler imgeler kullanmak ister.

     1950 lerden itibaren çeşitli kolaj eserler üretmiştir. Pop Sanat akımı dönemin Amerikan kültürünün bir ürünüdür. Hamilton da yaptığı çalışmalar ile bunu göstermiştir. Bundan önce sanat ticaretten ayrı düşünülürken Hamilton ile birlikte yeni bir fikir ortaya çıkar. Artık sanat ve alışveriş ile iç içedir. Hamilton sanat içerisine üretilen ve tüketilen tüm ticari ürünleri yerleştirmiştir. Bunlar çizgi romanlar, Hollywood filmleri, müzik ve televizyon gibi öğelerdir. “Bugünün Evlerini Bu Denli Farklı, Bu Denli Cazip Kılan Nedir?” kolajı bu sembollerin tümünü anlatan bir bütün gibidir.

     Hamilton yaşamı boyunca Kübizm, Fütürizm gibi akımlara ilgi duymuş  ve öncelikli olarak soyut çalışmalar üretmiştir. Daha sonra gündelik yaşamı konu edinmiştir.

     Andy Warhol kadar bilinmese de Hamilton’ a göre 20. yüzyılda kentte yaşayan sanatçılar kitle kültürünün tüketicisidir ve tüketime potansiyel olarak katkıda bulunurlar.

İşte Yarın Sergisi Afişi

     “Bugünün Evlerini Bu Denli Farklı, Bu Denli Cazip Kılan Nedir?” eseri kolaj tekniği ile yapılmıştır. Farklı gazete ve dergi parçaları bir araya getirilerek eser oluşturulmuştur. Eserde resim estetiği yoktur ve geleneksel yöntemlere rastlanmaz. Kompozisyon farklıdır ve bir reklam afişini andırır. Dönemin kent yaşamını anlatan tüm öğeler sırayla gösterilmiştir. Yerde kasetçalar, modern mobilyalar, siyah beyaz televizyon, çizgi roman posteri ve o dönemde evlerde sıkça bulunan devetabanı (ev bitkisi) bulunmaktadır. Cam tabakta meyve ve endüstriyel bir makine olan elektrikli süpürge vardır. Sol tarafta kapı çıkışına doğru merdivende bir temizlikçi temizlik yapmaktadır.

     Camdan sinema gözükmektedir, çünkü bina film afişi ile kaplanmıştır. Film afişinin yer alması popüler kültürü simgelemektedir. Kadın ve adam bakımlı, fit vücutlu, gösterişli bir şekilde durmaktadırlar. Kadın ve erkek figürleri ideal insanın neye benzediği konusunda da fikir vermektedir. İlk bant üretimini gerçekleştirerek dönemin popüler araçlarını üreten Ford ‘un logosu da yine lambanın abajuru üzerinde dikkat çekici biçimde sergilenmiştir. İdeal bir yaşamın kılavuzluğunu yapan bir film gibidir.

Richard Hamilton, “Günümüz Evlerini Bu Denli Farklı ve Cazip Kılan

Nedir?”, 1956, Kolaj, 26x25 cm, Koleksiyon, Kunsthalle Tübingen, Sammlung Zundel,Almanya.

------------------------------------------------------------------------------------------------

-Antmen, Ahu, 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, 2.baskı, Sel Yayıncılık,2009.

-Muraz, Özlem, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim-İş Eğitimi, Feminist Sanat ve Pop Sanatın İncelenmesi, 2009.

-Öğüt, Gül, Çağdaş, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim, Popüler Kültürün Toplumsal Etkileri ve Pop Sanat, 2008.

Feyhaman Duran / İki Dünya Arasında

     

     Sarıyer ilçesinde bulunan Sakıp Sabancı Ailesine ait köşk müze olarak hizmet veriyor. Müzede geçici sergilerin yanı sıra Kitap Sanatları Hat Koleksiyonu ve Tanzimat’tan Cumhuriyete Türk Resim Sergisi olmak üzere iki kalıcı koleksiyon yer alırken ailenin köşkte kalırken kullandıkları eşyaları da görebilmek mümkün.

     Müzede aynı zamanda çocuk atölyesi ve etkinliklerin gerçekleştirildiği bir mekan da bulunuyor. Mutfak Sanatları Akademisini işlettiği kafeteryasında çeşitli hamur işi lezzetlere yer verilirken mis gibi sıcacık çay, kahve ikramı da mevcut. Konferans salonu ve hediyelik eşya bölümü de ziyaretçilere hizmet veriyor. Sınırlı sayıda araçlık otopark desteği ve vestiyeri ile hayatı kolaylaştırırken kalıcı eserlerin bulunduğu modern alandan köşkün bulunduğu ve tarihi üslubunun sekteye uğramadan servis edildiği köşk kısmına geçiş yaptığınızda yönünüzü şaşırmanız olası. İki farklı dünyaya girdiğiniz köşkte üst  katlar ile alt katları asansör sayesinde kolaylıkla ziyaret edebilirsiniz. Girişteki rampa engellilerin müzeye girişini kolaylaştırırken kalan kısımlara geçebilmeleri için yine asansör yardıma koşuyor. Zemin katta bulunan kapı ve vestiyerden geçtikten sonra alt kata geçici sergiler kısmına giriliyor.
     Feyhaman Duran  Cumhuriyetin ilk yıllarında çok sayıda eser üretmiş ve geleneksel sanatlarla da ilgilenmiş bir sanatçıdır. Feyhaman Duran aralarında Hikmet Onat, İbrahim Çallı gibi ressamlarında bulunduğu Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’ ndendir. Gazete de çıkaran cemiyet bu dönemde resim sanatının gelişmesini hızlandıracaktır. Paris’e giden Feyhaman Duran empresyonistlerden etkilenecektir.

Feyhaman Duran Manzara (Gaziantep), 1938

     Feyhaman Duran ülkede sanatın teşvik edilmesi, eser üretilmesi ve sanat icracılarının memleket meseleleri üzerine üretimini yaygınlaştırmak amacı ile düzenlenen Yurt Gezilerine de katılmıştır. Eşiyle birlikte katıldığı Gaziantep gezisinde yöre halkının yaşayış biçimini fıstık bahçelerini, camileri resmetmiştir. Sergide yurt gezileri esnasında toplanan kartpostallar ve çeşitli özel eşyalarda bulunuyor.

Topkapı Sarayı İle İlgili Yapılan Eserler

     Modern eserlerin yanı sıra Paris sonrası Feyhaman Duran Topkapı Sarayı ve Deniz Müzesinden de sipariş almıştır. Geleneksel Sanatlarla da ilgilenen ve ailesinde şair ve hattat bulunan Duran’ın saraylar ve bazı devlet dairelerinde hala eserleri bulunmakta. Bu eserlerde Topkapı Sarayından kesitler, şadırvan, çeşme, kapı ve minber gibi figürler empresyonist bir bakış açısıyla temsil edilmektedir. Feyhaman Duran bu figürlerin yanı sıra hat sanatı ile de ilgilenerek oldukça başarılı örnekler ortaya çıkarmış. Sergide Hat çalışmalarını ve minyatürlerini görmek de mümkün.

  

      Eserlerinde sıklıkla portre çalışmalarına da yer vermiş. Ailesinde yaşamış kişileri (özellikle babasının portresi), kendi portreleri (genç, yaşlı), günlük yaşamda rastladığı kişilerin ve devlet büyüklerinin portrelerini yapmış.

    Feyhaman Duran canlı modellerle de çalışmış. İnsan figürlerini, oda tasvirlerini ayrıntılı bir biçimde ele alan eserleri de titizlikle ortaya koymuş.

Meyve ve yiyeceklerin betimlemelerini yaptığı eserler üretmekle birlikte manzara resimleri de bulunan Duran sıklıkla Rumeli Hisarı, Boğaz görüntüsü ,Boğaziçi Köprüsü, sahil yaşamı, deniz, kayıklar, boğazdan geçen gemiler, balıkçı tekneleri, günbatımı ve gündoğumunda deniz gibi günlük yaşamdan kesitler sunduğu eserleri de geniş bir yelpazede tutmuş. Sergide yalnızca bir duvarı sahil yaşantısına ait ortaya koyduğu eserlerle düzenlediklerini görebilirsiniz.

     Kendisi gibi ressam olan eşi Güzin Duran’ın eserleri ve birlikte yaşadığı eve dair parçaların da görülebileceği sergide canlandırmalara yer verilmiş ve yaşamdan izlerin bulunabileceği odalar da düzenlenmiş.
     Türk resim sanatının en önemli örneklerinin görülebileceği Feyhaman Duran - İki Dünya Arasında sergisi 12 Ocak 30 Temmuz 2017 tarihleri arasında Sakıp Sabancı Müzesi'nde sergilemede olacak.

Görseller Sakıp Sabancı Müzesi Feyhaman Duran Sergisi’nde çekilmiştir. (07.04.2017)